13S113AOR1 - Arhitektura i organizacija računara 1

Specifikacija predmeta
Naziv		Arhitektura i organizacija računara 1
Akronim		13S113AOR1
Studijski program		Softversko inženjerstvo
Modul
Tip studija		osnovne akademske studije
Nastavnik (predavač)		prof. dr Zaharije Radivojević
Nastavnik/saradnik (vežbe)		doc. dr Uroš Radenković as. ms Predrag Obradović, dipl. inž. el. i rač.
Nastavnik/saradnik (DON)		doc. dr Uroš Radenković as. ms Predrag Obradović, dipl. inž. el. i rač.
Broj ESPB		6.0	Status predmeta	izborni
Uslovljnost drugim predmetima		Razumevanje tema obrađenih na kursu: Arhitektura računara
Ciljevi izučavanja predmeta		Upoznavanje sa konceptima hijerarhijskog memorijskog sistema, RISC arhitekturom i sa protočnom obradom (pipeline).
Ishodi učenja (stečena znanja)		Po završetku kursa studenti će biti sposobni da: razumeju strukturu i funkcionisanje hijerarhijskog memorijskog sistema; razumeju RISC arhitekturu i osnovne koncepte organizacije sa protočnom obradom (pipeline); koriste literaturu radi daljeg izučavanja ovih oblasti.
Sadržaj predmeta
Link ka stranici predmeta		https://rti.etf.bg.ac.rs/rti/ri3aor/index.html
Link ka predavanjima		https://teams.microsoft.com/l/team/19%3Ad835f619d3c54892abfb0766328f6eb8%40thread.tacv2/conversations?groupId=ba8e7997-493e-49b7-8af3-8ab65f80b758&tenantId=1774ef2e-9c62-478a-8d3a-fd2a495547ba
Sadržaj teorijske nastave		Virtuelna memorija. Tipovi virtuelnih memorija i jedinica za preslikavanje. Keš memorija. Tehnike preslikavanja, algoritmi zamene, ažuriranje operativne memorije. Memorija. Preklapanje pristupa. Povezivanje memorijskog i ulaznog/izlaznog sistema. RISC arhitektura i pipeline organizacija. Faze izvršavanja instrukcije i stepeni pipeline. Hazardi. Tehnike izbegavanja i umanjivanja negativnih efekata hazarda.
Sadržaj praktične nastave		Virtuelna memorija. Tipovi virtuelnih memorija i jedinica za preslikavanje. Keš memorija. Tehnike preslikavanja, algoritmi zamene, ažuriranje operativne memorije. Memorija. Preklapanje pristupa. Povezivanje memorijskog i ulaznog/izlaznog sistema. RISC arhitektura i pipeline organizacija. Faze izvršavanja instrukcije i stepeni pipeline. Hazardi. Tehnike izbegavanja i umanjivanja negativnih efekata hazarda.
Literatura
J. Đorđević, Arhitektura i organizacija računara, https://rti.etf.bg.ac.rs/rti/ri3aor/literatura/predavanja/ John L. Hennessy, David A. Patterson, Christos Kozyrakis - Computer Architecture: A Quantitative Approach, 7th Edition, Morgan Kaufmann, 2025 Patterson, Hennessy - Computer Organization and Design RISC-V Edition: The Hardware Software Interface 2nd Edition, Morgan Kaufmann, 2020 J. Đorđević i dr., Arhitektura i organizacija računara, Zbirka rešenih zadataka, https://rti.etf.bg.ac.rs/rti/ri3aor/literatura/zbirka/ William Stallings - Computer Organization and Architecture, Global Edition 11th Edition, 2021
Broj časova aktivne nastave nedeljno tokom semestra/trimestra/godine
Predavanja	Vežbe	DON	Studijski i istraživački rad	Ostali časovi
2	2	1
Metode izvođenja nastave		Predavanja, auditorne vežbe i laboratorijske vežbe.
Ocena znanja (maksimalni broj poena 100)
Predispitne obaveze		Poena	Završni ispit	Poena
Aktivnosti u toku predavanja		0	Pismeni ispit	30
Praktična nastava		20	Usmeni ispit	0
Projekti
Kolokvijumi		50
Seminari		0